Piyasalarda oynaklığın arttığı son birkaç günkü gibi zamanlarda alım ve satım işlemleri de hız kazanır. Sosyal medyayı ne zaman açsak piyasa oyuncularının, arkadaşlarımızın, birçok amatör trader’ın alım ve satım tavsiyelerini görür olduk. Fakat nedense bu önerileri genellikle pek ciddiye almayız. Daima bir uzmandan yardım almak isteriz. Nedense uzmanlara güvenimiz herkesten daha çoktur.
Uzmana güvenme her meslekte kabul edilebilir bir yönelim olabilir. Fakat finansal piyasalar için bu her zaman böyle değildir. Birazdan anlatacağımız Henry Blodget ve Mary Meeker’ın hikayelerinde olduğu gibi.
Şu anda BusinessInsider adlı internet sitesinin CEO’luğunu yapan Henry Blodget Güzel Sanatlar Akademisinden mezun olduktan sonra kısa bir kurs alarak finans dünyasına girer. Amazon hisselerinin 400 dolara ulaşacağını söyleyerek (yaklaşık %130 artış) büyük bir ün kazanır. Bu başarısı ile teknoloji balonunun henüz patlamadığı 90’lı yılların sonunda Merrill Lynch’te güzel bir iş bulur. Bir yandan yatırım yaparken bir yandan da yatırımcılara hisse senetleriyle ilgili alım satım tavsiyelerinde bulunmaktadır. Bu şirketlerden biri de pets.com adlı internet sitesidir. Şirketin hisseleri 16 dolardayken Blodget “alım” önerisinde bulunur. Hisse 8 dolara düştüğünde Blodget “alım” kararını yeniden önerir. Hisse 2 dolara düşer. Blodget yine “alım” der. Hisse senedi 1,4 dolara düştüğünde Blodget “alım” kararını “toplayın” olarak değiştirir. Yatırımcılar hisse senedine hücum etmişlerdir. Fakat bu saldırı uzun sürmez ve şirket borsadan çıkarılır. Sizce Blodget böyle hatalı bir kararı neden ve nasıl vermiştir?
Bu sorunun yanıtını yazının sonuna bırakarak Mary Meeker’ın hikayesine geçelim. Netin Kraliçesi (Queen of the Net) olarak tanınan Mary Meeker, Blodget ile aynı tarihlerde Morgan Stanley’de çalışmaktadır. O da Blodget gibi kendisini teknoloji balonuna fazlasıyla kaptıranlardandır. Priceline şirketinin hisseleri 134 dolar seviyelerinde iken Meeker “alım” tavsiyesi verir. Kısa bir süre içinde hissenin değeri 70 dolar seviyelerine iner. Meeker kararını değiştirmez ve yine “alım” der. Fakat düşüş devam eder. Hisse senedinin değeri 2 dolar seviyelerine geldiğinde Meeker kararını değiştirir, ama Blodget gibi. “Alın” yerine bu kez “toplayın” tavsiyesinde bulunur. Her “alım” tavsiyesinde milyonlar hisse senedine hücum ederler ve yine aynı hazin son.
Verdikleri “alım” tavsiyeleri ile yatırımcıları büyük zararlara yönlendiren Blodget ve Meeker’a sizce çalıştıkları şirketleri nasıl bir ceza vermişlerdir? Bu çapta bir öngörüsüzlük elbette ki hiçbir şirketin kabul edebileceği bir şey değildir. Fakat durum bu kez farklıdır. Hem Blodget, hem de Meeker sırf bu tavsiyeleri nedeniyle 15’er milyon dolar primle ödüllendirilirler. Bu inanılacak bir şey değildir. Peki ama neden?
Blodget ve Meeker’ın tavsiyeleri ile yatırımcılar bu iki şirketin hisse senedini satın aldıkça, bu iki şirket de tüm karlı bankacılık işlemlerini Merrill Lynch ve Morgan Stanley’e yönlendirmiştir. Yani kısaca karşılıklı kazan-kazan oyunu oynanmıştır. Sonuçta olan yine masum yatırımcıya olmuştur.
Yatırım kararlarına dayanak arayanlar elbette ki uzman görüşüne başvurmalıdırlar. Fakat finansal piyasaların karmaşık yapısı içinde uzmanlardan aldığınız yatırım kararları cep telefonunuza gelen bir arkadaş tavsiyesinden her zaman daha doğru değildir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder