23 Ocak 2011 Pazar

Altın Fiyatları Artar mı, Azalır mı?...


Merkez Bankalarının sıkılaştırma ve gevşeme tedbirlerinin altın fiyatlarında hareketliliği arttırdığı ortada. Peki altın fiyatları ne yöne gidiyor?

ABD emtia borsası düzenleyici kuruluşu Commodity Futures Trading Commision (CFTC), işlemci yükümlülüklerini gösteren haftalık raporu Commitments of Traders (COT)’u Cuma günü yayınladı. Raporda büyük altın yatırımcılarının pozisyonlarında alışıldık olmayan hareketlenmeler öne çıkıyor. Altının onsu Cuma günü 1342 dolar seviyelerinden kapandı. Son bir hafta içindeki düşüş %3 seviyelerine yaklaşıyor. Acaba altın yönünü ne tarafa çevirdi sorusu akla geliyor. COT raporuna bakarak bu soruya yanıt aramaya çalışalım.

Genellikle dünyada yayınlanan türev raporlar piyasa verilerini sunarken ufalamayı ilke edinmişlerdir. Gerek BIS raporlarında gerekse CFTC raporlarında, piyasadaki tahmin edilen işlem hacminin %30’lar seviyesindeki rakamlar bulunur. Bu rakamları yorumlarken piyasanın tamamı olarak görmemekle birlikte kalanı hakkında yorum yapmamızı sağlayacak verileri de göz ardı etmemek gerekir. Örneğin önemli yatırımcıların pozisyonları gibi. Şu da unutulmamalıdır ki, büyük yatırımcıların daima çalıştıkları broker şirketleri üzerinden kayıtlara girmeyen daha büyük ve açıklananlarla ters yönde pozisyonları olabilir.

Gelelim rapora. COT raporu altın fiyatlarında son hafta yaşanan zayıflamayı oldukça açık şekilde gösteriyor. Önceki dönemlerdeki volatilitenin baş aktörleri olan büyük ABD bankaları bu kez sahnede yoklar. Onların yerine Spot piyasa dinamikleri fiyatlara ivme vermiş gözüküyor. Spot piyasaların en önemli aktörleri altın üreticileri, işleyicileri, satıcıları ve kullanıcılarıdır. İşte bu sınıftaki piyasa işlemcileri, net açık kısa pozisyonlarını 16.173 adet azaltarak 133.261 kontrata düşürdü.

Her kontratın 100 ons (2,83 kg) olduğunu düşünürsek 45.770 kg. altın işlemi sonuçlanmış oluyor. Bu kısmı biraz daha ayrıntılı anlatmakta fayda var. Kısa pozisyon taşıyan yatırımcı yani kontrat satıcısı gelecekte belli bir tarihte belli bir fiyattan altın satma yükümlülüğü altındadır. Buna karşın kontrat alıcısı kontrattan kaynaklanan pozisyonunu kapatmadığı sürece gelecekte belli bir tarihte belirlenen fiyattan gerekli olan nakit tutarı ödemek zorundadır. Kısa pozisyon fiyatların düşmesi durumunda daima kar getirir. Kısa pozisyonlardaki azalma ise fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskıların artması anlamına gelir.

COT raporunda 25 satıcının spot piyasa işlemcileri kategorisinde kısa pozisyonlu kontratlarını koruduklarını görüyoruz. Ama CFTC’nin banka pozisyonlarını açıkladığı bir başka raporda kısa pozisyonların önemli kısmının büyük ABD bankaları tarafından tutulduğu görülüyor. Bunlar da piyasa izleyicilerinin tahmin ettiği gibi JPMorgan ve HSBC.

Kısa pozisyonlardaki kontrat sayısı neredeyse son bir yılın en düşük seviyesinde. 127.640 kısa pozisyonlu kontratın raporlandığı geçen yılın Mart döneminde altın fiyatları 1.103 dolardı. Şimdi bu noktada, altın fiyatlarının düşüşe mi geçeceği fikri akla gelebilir.

COT raporlarına bakıldığında Ekim ayından bu yana spot piyasa işlemcilerinin kısa pozisyonlarını giderek azalttıkları görülüyor. Bunun karşılığında da altın fiyatlarının giderek yükseldiği görülüyor. Cuma günkü seviyelerde ise bir düzeltme geldiği söylenebilir. Emtia türev piyasalarında yerleşik bir düşünceden bahsedilir. Özellikle spot piyasa aktörlerinin altın fiyatları artarken kısa pozisyonlarını azaltmazlar. Yani Ekim ayından bu yana gösterdikleri, yerleşik davranış tarzları olarak kabul edilmez. Çünkü altın fiyatları ne kadar yükselirse spot piyasa aktörleri pozisyonlarını hedge etmek için daha fazla inisiyatifi ellerinde tutmak isterler. Ya da daha açık bir ifadeyle yüksek fiyatlarda kontrat satıcıları, gelecekte altın fiyatlarının düşeceği yönünde güçlü bir güven taşırlar. Bu da tüm fiyat dinamiklerini ellerinde tutmak istediklerinin bir göstergesidir.

Şimdi tekrar başa dönelim. Spot piyasa aktörleri kısa pozisyonlarını azaltıyorlar. Yani gelecekte daha az altın teslim edecekler. Bu da bugünkü fiyatlarla 2,2 milyar dolara karşılık geliyor. Piyasadan bu hafta da para çıkışı devam ederse yani kısa pozisyonlar bu hafta da azaltılırsa ki pek olası gözükmüyor, altın fiyatlarının gerilemesi devam edebilir. Spot piyasa aktörlerinin kısa pozisyonlarındaki azalmanın neden olası gözükmediğine gelince. Piyasadaki diğer önemli aktörlerden Swap Dealars’ların (SD) kısa pozisyonları giderek artıyor. Piyasa yapıcısı konumundaki Swap Dealars’lar (bunların içinde büyük bankalar da yer alıyor) hem satılan kısa pozisyonları alıyor hem de yeni kısa pozisyon yaratıyorlar. Ayrıca SD’ler uzun pozisyonlarını da giderek azaltarak altın fiyatları üzerine aşağı yönlü basıncı arttırıyorlar.

Görüldüğü gibi fiyatların ne yana gittiği önemli değil. Fiyatlar hangi yöne giderse gitsin bundan getiri elde edebilecek piyasa oyuncularının piyasada var olması fiyatlar üzerinde kalıcı trendlerin oluşmasını imkansız kılıyor. Bu da tek bir bilgi veya düşünceyle ivmelenen niteliksiz yatırımcıların para kaybetmesi anlamına geliyor.

Hiç yorum yok: