Ya da eğer ortalama bir finansal sektör çalışanı veya mali yönetici iseniz ve biraz da iyimserseniz şunu düşünüyorsunuzdur: Global ekonomi “L” şeklinde bir düzelme hareketi çizerken, hisse senedi piyasaları nasıl “V” şeklinde bir ralli yapıyor?
Sadece sıradan bir vatandaş iseniz muhtemelen kafanızda şu olacaktır: İşsizlik hızla artarken ve işyerleri ardı ardına kapanırken, hisse senetleri nasıl yükseliyor?
Nasıl ve hangi açıdan bakarsanız bakın, hisse senedi piyasalarının son 3 aylık rallisi gerçekten şaşırtıcı. Peki ama bu yükseliş nasıl gerçekleşti?
İşte bu sorunun cevabı, piyasalar hakkında bilinmesi gereken en önemli bilgiye dayanıyor.
Ekonomi ve piyasalar iki ayrı kafesteki iki aslan gibidir!
Diyelim ki bir araba almayı düşünüyorsunuz. Modeli, özellikleri ve kalitesi haricinde satın alma kararını verirken sizi en çok etkileyen faktör nedir?
Birçok insan için satın alma kararındaki en önemli iki etken alım gücü ve fiyattır. Eğer bu iki faktörü ayarlarsanız, yapmanız gereken bir satıcı bulmak ve en iyi fiyattan satın almak olacaktır.
Diyelim ki almak istediğiniz şey araba değil de hisse senedi. Herkes gibi siz de en ucuzdan alıp en pahalı fiyattan satmak istersiniz. Fakat, ne satın alacağınız en ucuz fiyatı
biliyorsunuz, ne de satacağınız en yüksek fiyatı.
Hatta bundan daha anlaşılmaz olanı, siz bir hisse senedini satın aldığınız zaman, piyasadaki milyonlarca yatırımcı sizin aldığınız hisseyi hem alıp hem de satacaklardır.
Şimdi hikayemizin başına dönelim. Bir araba almak daima sizin kendi seçiminizdir. Ama hisse senedi almak kalabalık bir yatırımcı grubunun yarattığı baskı sonucudur. Yani daha basit bir ifadeyle sürü psikolojisinin!
Buna karşın ekonomi sürü psikolojisinden pek etkilenmez. Eğer herkes ekonominin kötüye gittiğini ve işsizliğin arttığını söylerse, araba alma fikrinizi muhtemelen yeniden düşüneceksiniz ama sonuçta alma kararınız yukarıda belirttiğimiz iki faktör ekseninde belirlenecektir.
Ama eğer almak istediğiniz hisse senedinin yükseleceğini duyar ya da yükseldiğini görürseniz, vakit kaybetmeden hisse senedini alırsınız. Hatta fazla bile alabilirsiniz. Neden mi?.. Sürü psikolojisi!
Tıpkı sermaye gibi. Uygun bir piyasa buldu mu, bilinçsizce ve anlaşılamazca oraya hücum eder. Fakat sürü psikolojisinin yanlış yönlendiren bir duygu olduğu çok açıktır.
İnsanlar hisse senetlerini daima en düşükten alıp en yüksekten satmak isteseler de çoğunlukla sürü psikolojisiyle en yüksekten alıp korku çığlıklarıyla en düşükten satarlar. Ve çoğu zaman da zarar ederler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder