18 Mart 2015 Çarşamba

6 adımda nasıl finansal kahin olunur?

Binlerce yıl önce, koyun ciğerinden geleceği gördüğünü söyleyen ilk kahinler ortaya çıkmıştı. "Baru" adı verilen bu öngörü sahipleri kısa sürede Mezopotamya'nın en asil insanları olmuşlardı. Ahali sanki kehanete muhtaçmış gibi davranıyordu. Sektör kontrolsüz şekilde büyümüştü. Neredeyse her kahine bir enayi düşer olmuştu. Bu çarpıklığı ilk fark eden İskitler'di. Hatalı öngörü yapan kahini idam ederek sektöre ilk dolaylı vergiyi getirmişlerdi.

Önceden kestirilemeyen şeyler hakkında öngörü yapmak Carl Sagan'ın dediği gibi türümüzün karakteristik bir kibiri haline gelmiştir. Finans dünyasında vücut bulmuş hali ise teknik analizdir. Finansal geleceğin kestirilemez olduğu ne kadar söylense de birçok teknik analizci geleceği öngörebilecek kadar akıllı olduğuna inanmaktadır. Ekonomi kanallarından sosyal medyaya her yer teknik analiz ile geleceği gören Baru'larla dolu artık. Bu bilgiç analist grubu maalesef giderek ekonomi biliminin de içini boşaltmaya başladı. Kehanet bağımlılığı hızla bulaşan bir veba. Hayatında iki saat Genel Ekonomi dersi almamış birçok kişi her gün sosyal medyayı öngörüleriyle dezenformasyona tabi tutuyor. Buna bir dur denilmediği sürece yakında ekonomiyi anlamaya çalışan insan bulamayacağız. Çünkü herkes kahin, herkes analist olacak.

Biz burada finansın vebasına aşı bulacak değiliz. Eğer hala öngörü yapamayan insan kaldıysa onlara nasıl finansal öngörü yapacağını birkaç adımda anlatmaya çalışacağız, ki onlarda kısa zamanda kahin olarak bizlere yeni öngörüler sunsunlar. İşte başlıyoruz.

6 adımda nasıl finansal kahin olunur?

1- Birkaç popüler kısaltma öğrenin
Öncelikle yapmanız gereken kısaltmaları öğrenmek. IMF, OECD, NATO yetmez artık. FED, ECB, BRIC ya da USD/EUR gibi kısaltmaları öğrenmeniz gerekir. GARAN'a hala Garanti Bankası, ISCTR'ye hala İş Bankası diyorsanız sizden analist falan olmaz. Oturun oturduğunuz yerde.

2- Bir grafik bulun
Grafik olmadan analist olamazsınız. Mutlaka bir grafiğiniz olması gerekiyor. Papatya falı papatyasız olamadığı gibi öngörü de grafiksiz olmaz. Doğru olup olmadığı kimsenin umurunda olmaz, rahat olun. Kendiniz çizseniz de sorun yok. Yeter ki bir grafik olsun.

3- Grafiğe çizgiler çekin
Belki duymamışsınızdır, trend denilen bir şey var. Öngörü yapacaksanız trendi mutlaka bulmanız gerekir. O nedenle grafiğinize dikkatlice bakın. Geriye çekilin, eğilin, ayağa kalkın, gerekirse zıplayın ve trendi bulun. Sonra da iki düz çizgi çekin. Bunlar birbirine paralel olursa iyi olur. Ama grafiğin birkaç metre ötesinde birleşecek bir açıyla çizerseniz de olur. Hiç sorun değil. Yeter ki grafikte çizgiler olsun.

4- Ressam BOB'u hatırlayın
Hani Ressam Bob ana tabloyu oluşturduğunda sağa sola katır tırnağı iliştiriyordu ya, yapmanız gereken onu taklit etmek. Grafiğinize birkaç osilatör, MACD, Bollinger Bandı ya da Stochastics ekleyin. Böylece herkesin ağzı açık kalır. "Bu adam tam bir kahin" derler.

5- Öngörünüzü yapın
Öngörüyü gramere dökmek işin en hassas yeridir. Yarın borsa yükselecek derseniz, herkes size güler. Naturalizm kahinin doğasında yoktur. Mesela şöyle demeniz gerekir: "EUR/USD'de 1,0640 seviyesi deneniyor. Bu seviye kırılırsa 1,07 ve 1,08 test edeceğimiz ilk dirençler olacak. 1,06 dirençte FED şahin tonda açıklama yaparsa 1,05 ara desteği hızla geçilebilir. Bu durumda 1,04'ü test edeceğiz." Anladınız herhalde, öngörünü yap ama fazla öngörme, bırak ahali öngörsün.

6- Enayiyi oku üfle
Dedik ya her kahine bir enayi düşer diye. Öngörünüzü açıkladıktan sonra mutlaka bir hayranınız ortaya çıkacaktır. Zavallıcık, aldığı bir tüyo sonrası keriz gibi silkelenmiş ve parasının çoğunu kaybetmiştir. Yorumunuzu okumuş ve sizden etkilenmiştir. Rintintin misali sizi merhametli birine benzetmiştir. "Ne olacak bu ATAC'ın hali, satayım mı ne dersiniz" diye sorar. Muhtemelen analistin de onun gibi şirketin battığından haberi yoktur. Hemen grafiği bulur ve yanıt verir: "0,50 direncini kırarsa, 0,80'e kadar yolu var, satmasanız da olur." Yani enayiyi hafifçe okuyup üflemek adettendir.

Teknik analiz elbette ki bir izleme yöntemidir. Ama tek başına finansal geleceği tahmin etmesi tesadüfler hariç mümkün değildir. Çünkü ne Merkez Bankası Başkanları, ne siyasiler, ne ekonomiyi yönetenler, ne doğa ne de sürü şeklinde hareket eden yatırımcılar finansal eylemlerini gerçekleştirirken "Dur bir grafiğe bakayım, trendi göreyim, ona göre karar vereyim" demezler.

Aslında hikaye oldukça basittir. Tüm insanlık tarihini bir kilometre uzunluğundaki bir şerit gibi düşünürseniz ilk borsanın ortaya çıkışı, şeridin son dört santimetresine karşılık gelir. Bu kadar kısa sürede beynimizin evrim geçirmesi mümkün olamayacağı için kehanet bağımlılığımız kısa sürede düzelecek gibi durmuyor.

Hiç yorum yok: