Başarılı Türk Trader'ların 10 altın kuralı!

Dünyanın en önemli para yöneticilerinden biri, Georgo Soros’un The Alchemy of Finance adlı kitabında söylediğine göre, oğlunu, yanına staja gönderdiği Victor Niederhoffer’dır. İstatistikçi, bestseller kitap yazarı, şampiyon squash oyuncusu olan Niederhoffer, on binlerce kitap, günlük haber ve bilgiyi takip ederek başarılı olmuş efsanevi bir traderdır. Elde ettiği sınırsız bilgiyi işleyerek verdiği yatırım kararları ile büyük bir servet sahibi olmuştur. Her gün düzenli olarak “Minik Kedi” şarkısını piyanoyla çalan Neiderhoffer, bir sabah uyandığında kendisini Chopin olarak bulan çok az traderdan biridir.

On binlerce kitabının olduğu malikanesine, bir gün adını o güne kadar hiç kimsenin duymamış olduğu Nicholas Taleb adlı bir müşterisini davet eder. Ona başarısının sırrının ne olduğunu söyler: “Bahçemdeki ağaçların yapraklarının dökülüş şekli her sonbaharda aynı. Bütün yapraklar ağacın dibine ve yakın çevresine yayılmış durumdalar. Uzağa giden yaprak çok az.”

Neiderhoffer’in anlatmak istediği şeyin normal dağılım denen eski bir istatistik fenomeni olduğunu Taleb anlamıştı. Genellikle çan eğrisi olarak bilinen bu kural doğanın gizli bir kuralı gibidir. Fakat Taleb’in kafasına bir soru takılmıştı: “Neiderhoffer bir gün eve geldiğinde ağacın yapraklarını küçük öbekler halinde farklı yerlerde göremez mi? Kendisine muzip bir oyun oynayan sivri zekalı bir uşağı olamaz mı?”

Taleb’e göre Neiderhoffer’ın başarısı şans eseridir. Bu kaybet-kazan oyununda bin kişinin olduğunu ve her yıl bunların yarısının başarılı olduğunu düşünürsek, on yıl sonunda sadece 1 kişi kalacaktır ve işte o kişi Neiderhoffer’dir. Yatırımcıların hepsi istatistik bilmediğine göre piyasadaki iniş çıkışlar bir çan eğrisi ortaya koyamaz. Öyleyse piyasalar şu ya da bu yöne hareket edecek şeklindeki çıkarımlar hatalı olacaktır.

Hem Neiderhoffer hem de Talep birbirlerine taban tabana zıt sistemler öne sürerek dünyanın en başarılı traderları olabilmeyi başarabilmişlerdir. Sistemleri farklı olsa da bildikleri şey aynıydı: Kuralları olmayan trader iyi bir trader değildir. Öyleyse sorun kuralların ne olacağıydı.

Ülkemiz piyasaları geliştikçe traderların sayısı da artıyor. Ama hala traderlık hakkında bilgi edinilebilecek kaynaklar sınırlı. Trader olmak isteyenlerin ne yapmaları gerektiğini öğrenebilecekleri bir yer yok. Trader olan ve olmayı düşünenler için yol gösterici bir kurallar listesi oluşturalım istedik. Başarılı traderlarla görüşerek trading sistemlerindeki ana kuralları öğrendik. En çok kullanılanları çıkararak bir liste oluşturduk.

Başarılı Türk Trader'ların 10 altın kuralı:

1- Bir trading sisteminiz olsun. Sizin yarattığınız bir model, belli modellerin bileşimi ya da bilinen bir model olabilir.
2- Piyasanın yönünü bulun. Trendi öngörmeden işlem yapmaya başlamayın.
3- İşlem yapmak için belli bir tepe ya da dip seçmeye çalışmayın. Piyasa yönünün işleminiz yönünde olmasına odaklanın.
4- Stop loss kurallarınızı belirleyerek zararınızı kısa kesin.
5- Piyasa yönü işleminiz yönünde gerçekleşiyorsa stoplarınızın yerini sürekli güncelleyin.
6- Belli bir işlemde anaparanızın %5-10'undan fazlasını riske etmeyin.
7- İşlem yaparken trading sisteminizin kurallarını sorgulamadan işlem yapın.
8- Düzenli olarak hata yapabileceğinizi kabul edin. Kötü sonuçlanan işlemleri uzun süre kafaya takmayın; mezarı eşelemek kimseye fayda getirmez.
9- Piyasalar sürekli değişen yerler olduğu için, değişen piyasa koşullarına göre trading sisteminizi güncelleyin.
10- Piyasaları anlamaya çalışmayın, sadece para kazanmaya odaklanın.

Kısaca söylemek gerekirse, traderlık bir sistem yaklaşımıdır. Kurduğunuz sistem başarılı olamıyorsa, yapacağınız en doğru şey bu işi bırakıp başarılı bir traderın sistemini uygulamaktır.