15 Haziran 2014 Pazar

Erkekler ekonomiden anlamaz ama Dünya Kupasından iyi anlar!

Dünya Kupasının başlamış olmasının mutlu ettiği kadın pek yoktur herhalde. Ekrandan sürekli geçen mesajlar, kışkırtan reklamlar, stat panolarının ışıkları ve yorumcuların bitmek tükenmez bilmek laf ebelikleri şu aralar erkeklerin en sevdiği şey. Maçların akıcılığı, konu planı, karakterleri ve sezon finali ile Dünya Kupası erkekler için 90 dakikalık bir Hollywood melodramı. Kadınların erkeklerdeki bu tuhaf bağımlılığı anlayabilmesi çok güç. Fildişi ile Japonya arasındaki bir maçın kendi eşini neden ilgilendirdiği konusunda fikri olan bir kadın bulmak neredeyse imkansız. Peki ama neden? Kadınları hiç ilgilendirmeyen bir konu erkekleri neden bu kadar fazla ilgilendiriyor?

Aslında bu sorunun farklı yanıtları olabilir. Ama ekonomi açısından baktığımızda yanıt açık: Erkekler ekonomiden anlamadıkları için Dünya Kupasını seyreder. Nasıl mı?

Cinsiyet farkları üzerine araştırmaları ile tanınan Psikolog David Buss'un 1994 yılında yayınladığı The Evolution of Desire adlı kitabı önemli bir bakış açısı sunar. Kitaptaki araştırmaların biri kıskançlık üzerinedir. Kadınlar ve erkeklerin kıskanma konusunda çarpıcı bir farklılıkları vardır. Yapılan araştırmalara göre erkeklerin %60'ı eşinin evlilik dışı bir ilişki yaşamasındansa bir erkeğe derin bir duygusal ilgi duymasını tercih etmektedir. Yani erkekler gizli bir derin aşkı bir gecelik ilişkiyi tercih ediyor. Peki ya aynı konuda kadınlar nasıl düşünüyor dersiniz?

Aynı araştırma kadınlar üzerinde yapıldığında elde edilen sonuçlar oldukça farklıdır. Kadınların %83'ü bir gecelik ilişkiyi gizli bir aşka tercih etmektedir. Kadınlarla erkeklerin kıskançlık algılamaları taban tabana zıt görünmektedir. Peki ama neden?

Ekonominin en temel kavramlarından biri fırsat maliyetidir. "İktisata Giriş" dersleri bu kavramı anlatarak işe başlar. Kısaca der ki, bir şeyi gerçekleştirdiğinizde, vazgeçtiğiniz diğer şeylerin bir maliyeti vardır. Diyelim ki saatine 100 lira kazanacağınız bir işi yapmayıp uyumayı tercih ederseniz uyumanın fırsat maliyeti 100 lira olur. Çünkü 100 lirayı fırsata çevirmeyip maliyete dönüştürmüşsünüz demektir. İşte, kıskançlık söz konusu olduğunda, kadınlar bu temel ekonomik kavrama göre karar verirken, erkekler bu kavramı görmezden gelirler. Nasıl mı?

Kadınlar bir gecelik ilişkiyi derin bir aşka tercih ederler çünkü eğer erkek, kadına aşık olursa ileride karısını ve ailesini terketme ihtimali doğabilecektir. Bu da bir gecelik bir ilişkinin maliyetinden çok daha büyük bir maliyet ortaya çıkaracaktır. Kadınlar ekonomik bir bakış açısı sergileyerek bu maliyeti göze almazlar ve en rasyonel kararı verirler. İşte hepsi bu!

Şimdi Dünya Kupasına dönelim. Kadınlar Fildişi ile Japonya arasındaki maçı da diğer maçlar gibi izlemeyeceklerdir. Çünkü bu maçı izlemenin fırsat maliyeti çöpe gitmiş bir doksan dakikadır. Bu süre zarfında kitap okuyabilir, ütü yapabilir ya da mutfağı temizleyebilirler. Ya da başka bir açıdan söylersek aylak aylak oturma ile maç seyretmenin fırsat maliyeti eşittir.

Fazla uzatmaya gerek yok aslında. Erkekler ekonomiden anlamaz ama Dünya Kupasından iyi anlar!

Hiç yorum yok: