Bugünlerde herkes bu adamı konuşuyor: Warren Buffet.
Ünlü milyarder Warren Buffett'ın sahibi olduğu Berkshire Hathaway'in 10 milyar $'lık Goldman Sachs hissesi alacağı haberlerini tüm ajanslar manşetten veriyorlar.
Peki, satınalmaların ardı ardına geldiği şu günlerde bu haberi ön plana çıkaran ne?
Öncelikle Buffet'ı biraz tanıyalım.
W.Buffett, 62 milyar $'lık servetiyle, Forbes'in 11 Şubat 2008 tarihli sıralamasına göre dünyanın en zengin insanı. Yüksek felsefe, bilgelik ve mizah içeren yorumları nedeniyle, Antik Yunanda gizemli öğütler veren bir papazın adından hareketle, Omaha Oracle'ı lakabıyla anılıyor. 50 yıldır, Omaha'da 3 odalı bir evde yaşıyor ve arabasını daima kendisi kullanıyor. Dünyanın en büyük özel havayolu şirketinin sahibi olsa da, asla özel jetle uçmuyor. 63 şirketi var ve şirketlerin CEO'larıyla asla toplantı yapmıyor. Sene başında onlara sadece bir mektup gönderiyor. Onlara iki kuraldan bahsediyor. Birinci kural, yatırımcıların parasını kaybetmeyin. İkinci kural, birinci kuralı daima hatırlayın. Yüksek sosyeteye girmiyor, evde popcorn yiyip televizyon seyretmeyi tercih ediyor. Cep telefonu ve Laptop taşımıyor. Ve gençlere daima hayatınız sizin kadar basit olsun mesajı veriyor.
UBS dünkü raporunda, Buffett'ın Goldman'a ortak olmasını, firmanın iş modeline, müşteri portföyüne, risk yönetim yeteneğine ve mali tablolarına verilen yüksek düzeyli bir uygunluk damgası olduğununun altını çiziyor.
Buffet bu alışverişi, Goldman hisse senetlerinin 52 haftalık tarihi dipseviyesi olan 18 Eylülde, fiyat 85,88 $ iken neden yapmadı? Kendi açıklaması, 750 milyar $'lık hazine yardımı gelmeseydi bu işlemi yapmayacağı yönünde. Gerçekten öyle mi?
Buffett'in hisse alım sözleşmesi şu şekilde. İlk etapta 5 milyar $ tutarında sürekli imtiyazlı hisse senedi ( Perpetual Preferred Stock) satın alacak. İmtiyazlı hisselerin oy hakkı olmamasına rağmen kar payında yüksek önceliğe sahipler. Goldman, bu hisseleri dilediği zaman %10 komisyon ödeyerek geri alabilme hakkına sahip. Geri kalan 5 milyar $ için ise, gelecek 5 yıl içinde, hisse başına 115 $ (strike fiyat) karşılığı bir varant (warrant) sözleşmesi alacak. Yani dilerse bugün belirlenen fiyat üzerinden, belirlenen vadeye kadar bu hisseleri alım opsiyonuna sahip olacak. Hemen belirtelim, Goldman hisseleri bugün 133 $'dan kapandı.
17 Eylül tarihli "SPK'dan yeni bir ürün: Varant" başlıklı yazımızda, yeni yıldan itibaren VOB'ta işlem görmeye başlayacak olan varantlar hakkında ayrıntılı bilgi vermiştik. Bir opsiyon sözleşmesinden tek farkı piyasa tarafından değilde şirketler tarafından yaratılıyor olmaları. Goldman'ın opsiyon fiyatlarına baktığımız zamansa 5 yıllık opsiyonun olmadığını görüyoruz. Şaşırtıcı bir rekabet şekli. Serbest piyasanın tam anlamı bu olsa gerek.
Piyasada olmayan 5 yıllık bir opsiyonun uzman görüşüyle en iyimser fiyatının hisse başına 45 $'dan fazla olamayacağı hesaplanıyor. Eğer strike fiyat 45 $ olsaydı, Buffett aynı tutarda hisseyi 5 milyar $'a değil de, 2 milyar $'a alabilecekti. Peki Buffett bu anlaşmayı neden kabul etti? Hesap ortadayken, 3 milyar $'ı boşuna mı ödüyor?
Buffett, bu hisseler karşılığı yıllık %10 kar payı alacağını söylemiştik. Bu da 5 milyar $'lık hisse için 500 milyon $'a karşılık geliyor. Başka bir hesaplamayla yıllık efektif faiz oranı %16,67'ye karşılık geliyor. Faizlerin yıllık %4'ler seviyesinde olduğu Amerika için oldukça yüksek bir oran. İşte Buffett bu nedenle fiyat opsiyonunu olabildiğince yüksek tutmaya çalışıyor. Tam bir Wall Street peri masalı.
Yeri gelmişken, imtiyazlı hisse senetleri hakkında bir bilgi verelim. İmtiyazlı hisse senetleri faiz değil, karpayı verirler. Bu da Amerika vergi sisteminde kazancın %85'inin vergiden muaf olması anlamını taşıyor. Yani Berkshire, kazanacağı yıllık 500 milyon $'ın 425 milyon $'lık kısmı için vergi ödemeyecek.
Güzel değil mi? Buffett için harika bir anlaşma ama Goldman için değil. Eğer öyle olsaydı, Goldman ilave 2.5 milyar $ adi hisse sennedini halka arz etmek zorunda kalmazdı. Buffett'tan ve FED'den gelecek nakitin, bilançodaki toxic varlıklar (tahakkuk riski yüksek bonolar) için yeterli rezervi sağlamayacağını biliyorlar. Hatta bazı haberlerde Buffett miktarı 5 milyardan 10 milyar $'a yükseltirse, Goldman'ın da halka arz tutarını 2.5'tan 5 milyar $'a arttıracağı söyleniyor. Buffett tutarı arttırdıkça, Goldman'ın fon ihtiyacı artıyor. Gerçekten tuhaf bir likidite ilişkisi.
1929 ekonomik buhranını incelediğimizde benzer çelişkileri orada da görüyoruz. Hisse senedi fiyatlarının spekülatörler tarafından piyasaya güven telkin etmek ve alım ortamı yaratmak gayesiyle sürekli yüksek tutulduğu görüyoruz. Fakat ne yazık ki, bu manipülasyon krizi geciktirse de kaçınılmaz sondan önleyememiştir Amerikayı.
Warren Buffet'ın sözlerinden biriyle son noktayı koyalım. "Mükemmellikle kusursuzluğu birbirine karıştırmayacak kadar dikkatliyim. Mükemmellik benim işim, kusursuzluksa tanrının."
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder