Onurlu, dürüst, saygılı, şerefli, paraya tamah etmeyen, adil, yürekli,... Beşiktaş eski Başkanı Süleyman Seba'nın arkasından yazılan anma sözlerinde en çok kullanılan nitelik sıfatları. Bir insanın bu sıfatlara erişmiş olması hayatın en büyük başarısıdır hiç şüphesiz. Bugün bırakın hepsini, bir tekinin bile bir insanda gördüğümüzde derin saygı duyar olduk. Genelde alıştığımız nitelikler onursuz, dolandırıcı, küstah, şerefsiz, paraya her şeyini satan, adaletsiz ve korkak kişiler. Hatta sıfatların çoğu genellikle aynı insanda bile toplanabiliyor artık. İşte hal böyle olunca, sosyal medyada yazılan on binlerce anma ve taziye mesajını, söyleyen açısından nasıl yorumlamamız gerektiğini anlamakta güçlük çekiyoruz. Kapitalizme alışalım derken hızımızı alamayıp "paraizm" ya da "çıkarizm" gibi "ileri" sistemler yarattık. İşte bu noktada bir şeyi anlamakta güçlük çekiyoruz.
Süleyman Seba için sosyal medyada yazılan anma sözlerini incelediğimizde tuhaf bir durumla karşılaştık. Benzer durumlarda sabit metinlerin dolaştırılması esasken bu kez herkes kendi metnini yazmıştı. Oysa birgün önce ölen Robin Williams için yine çok sayıda mesaj atılmışken çoğu benzer metinlerden oluşuyordu. Bu kez farklıydı. Bu durum kişilerin duygularını derin hissiyatları ve samimiyetleri ile ortaya dökmeleri anlamına geliyor hiç şüphesiz. Şimdi şöyle bir düşünelim. Onurlu, dürüst, saygılı, şerefli, paraya tamah etmeyen, adil, yürekli bir insanı derin hissiyatı ile anmak isteyen kişilerin de onurlu, dürüst, saygılı, şerefli, paraya tamah etmeyen, adil, yürekli olmaları gerekmez mi?
Bu sorunun yanıtını herkesin özelinde vermek mümkün değildir elbette. Fakat kalabalığın ruh hali, davranış karakteristikleri, neyle ilgilendiği, neye önem verdiğini bildiğiniz zaman genel bir yargıya varmak pekala mümkün olabilir. Mesela istatistiklere (rating) göre bu halkın spor ve kahramanlık anlayışı %30 oranında "survivor" yarışması ekseninde şekilleniyor. Yani ratinglere göre Survivor'ı içten ve samimi şekilde izleyen %30'luk bir halk kitlesine sahibiz. Süleyman Seba'ya içten ve samimi bir anma sözü yazan kişilerin de bu istatistiğin bir parçası olduğunu söylemek hiç zor değil. Çünkü taziyelerini sunanların çoğu bırakın Süleyman Seba'yı, bundan önceki Beşiktaş Başkanını bile makul bir bilinç seviyesiyle hatırlamaları mümkün değil. Çünkü çok gençler. Peki öyleyse ne?
Survivor, gerçekliğin sahici bir yansıması olarak halka yutturulmaya çalışılsa da aslında herkes rol yapmaktadır. Ama bu rol yapma durumu tiyatrodakinden biraz farklıdır. İnsanlar önceden belirlenmiş bir role uymaya çalışmazlar; sadece kendilerini oynarlar. Halkın ilgisini çekecek belli bir imaj ve karakter yaratmaya çalışırlar. İlginç olma yönünde aşırı çaba, yorucu sportif egzersizler, kişisel gelişim muhabbetleri, yapay kabile adetleri ve daha birçok anlık belirlenen rol. Hiçbir şey doğal değildir. Yapmacıklığa yapmacıklık eklendiği için de izleyenler tutarsızlık bulamazlar bu oyunda.
Muhtemelen sosyal medyadaki anma sözlerini okuyanlar da hiçbir tutarsızlık görememişlerdir dün akşam. Çünkü sebep Survivor gerçeğidir. O an herkes anlık rolünü oynamaktadır. Sözlerdeki Süleyman Seba adını çıkarın, muhtemelen bir gün önce Robin Williams için atılan taziye mesajlarını bulacaksınız. Robin'i çıkarın Soma'daki işçiler için atılanları. Bu böyle gider. Filistin'deki din kardeşlerimiz, iki savaş uçağı pilotumuz, şehitlerimiz, Gezi eylemcileri ve daha birçokları için atılanları.
Bu ülkede onurlu, dürüst, saygılı, şerefli, paraya tamah etmeyen, adil, yürekli gibi niteliklere sahip çok az insandan birini yitirmek gerçekten büyük kayıptır. Ama bundan daha büyük başka bir kaybımız var. Bu ülkedeki politikacı, sporcu, sanatçı ve iş adamları içinden gerçekten onurlu, dürüst, saygılı, şerefli, paraya tamah etmeyen, adil ve yürekli kaç kişi sayılabilir? Peki ya onların örnek olduğu vatandaşlar arasından onurlu, dürüst, saygılı, şerefli, paraya tamah etmeyen, adil ve yürekli kaç kişi? Muhtemelen birçok kişi vardır ama sayının giderek azaldığını hepimiz biliyoruz. Bu nitelikleri kaybettiğimiz içindir ki böyle insanlar gördüğümüzde vicdani başarısızlığımızı bir nebze teskin etmek için saygı duruşuna geçer, taziye mesajı atarız.
Aslında sözü çok fazla uzatmaya gerek yok. Sen, son ölen ünlü için taziye mesajını hazırlayadur, ben son noktayı koyayım: Senin kişiliğin tiyatro!
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder