13 Nisan 2009 Pazartesi

GM iflasa gidiyor



Başta ABD, sonrasında tüm dünya için krizin en sıkıntılı günleri başlamak üzere. General Motors(GM) hisseleri borsalar açılır açılmaz %20’ye yakın düşüş yaşadı. Sebebi oldukça trajik: Hazine iflas işlemlerinin 1 Haziran’a kadar bitirilmesini istiyor.

GM’nin bilançosunda yer alan 28 milyar $ tutarındaki bono şirketi oldukça zorluyor. Bono sahipleriyle debt/equity swap (borç/yatırım takası) yapılamama ihtimaline karşı Hazine iflas başvurusu zemininin oluşturulmasını istedi. Başka bir deyişle artık GM’e devlet kasasından yardım yapılmayacak.

Wall Street Journal bugün yayınladığı haberlerde şirketin, bankalar gibi bir Good Bank-Bad Bank (iyi banka-kötü banka) modelini düşündüğünü söyledi. Bu modelle Cadillac ve Chevy gibi “iyi” varlıkların yeni bir şirket çatısı altında toplanılması ve ardından kalan kısmın iflasının istenmesi düşünülüyor. Az tutulan markalar, fabrikalar ve diğer yükümlülüklerle ilgili olan ve bugüne kadar yarattığı likiditeyle şirketi ayakta tutan “kötü” varlıklar ise iflasa terk edilecek.

Bu haberler aslında piyasa etiğinin tamamen kaybolduğunun bir işareti. İflas beklentisi içeren bir ön kayıt yaratarak, iflasın gerçekleşmesi sonrasında oluşacak karamsar havanın “beklentiler dahilinde” olacağını şimdiden herkese kanıksatma. Ya da o gün manşetlerde okuyacağımız şekliyle “İflas en iyi yoldu zaten!..”

Yaratılan onbinlerce işsize karşı bundan daha büyük bir ahlaki çöküş gösterisi düzenlenebilir mi acaba?..

Kapitalizm her yerde İsveç’teki gibi işlemiyor. İşlerini kaybedenler beraberinde sağlık yardımlarını, evlerini ve emekliliklerini de kaybediyorlar. Herkes Merill Lynch CEO’su Stan O’Neill kadar da şanslı olamıyor. Hatırlanacaktır, şirketi iflasa sürüklerken kendisi 160 milyon $ işten çıkarılma yardımı almıştı.

Gelişmiş ülkelerde fabrika çalışanlarına fazla ücret ödendiği devlet otoritelerinin savunduğu en önemli karşı tez olarak öne çıkıyor. Çin, Brezilya ve Rusya’ya göre ücretlerin yüksek olduğu, devlete maliyetlerin büyük açıklara sebep olduğu düşünülüyor. Eğer fabrika çalışanlarına verilen ücretler yüksekse sinemacılara, CEO’lara, sporculara, hedge fon yöneticilerine verilenler düşük mü?..

GM’siz bir dünyanın olamayacağını düşünen ve bu hırsla daha riskli yatırımlara girmekte tereddüt etmeyen GM yönetimi bugünkü çöküşün mimarları olarak tarihe geçeceklerdir herhalde. Bakalım son buluşları Good GM-Bad GM aynı başarıyı yakalayabilecek mı?

Hiç yorum yok: