Amerika Mevduat Sigorta Kurumu ( The Federal Deposit Insurance Corp.-FDIC), Columbian Bank and Trust of Topeka adlı bankaya Cuma günü el koyduğunu açıkladı. Bu Amerika'da bu yıl içindeki dokuzuncu kapatılan banka.
Amerika'da yaklaşık 8.000 banka bulunuyor. Bunlardan yaklaşık 3.500'ünün aktif büyüklüğü 100 milyon $'ın, 840'ının ise 500 milyon $'ın üzerinde. Aktif büyüklüğü 500 milyon $'ın üzerinde olan bankaların 4'ü bu yıl içinde iflas etti.
El konulan banka 752 milyon $ aktif büyüklüğü, 622 milyon $ mevduatı ve 9 adet şubesi olan, ülkemiz ölçeğinde bile küçük sayılabilecek bir finans kuruluşu. El konma sebebi olarak 60 milyon $ tutarındaki sigorta primi borcu gösteriliyor. Pazartesi gününden itibaren sigortalı mevduatın başka bir bankadan ödenmeyi başlıyacak olması, Amerikalılara yine birileri için para basılacağını düşündürse de, senyoraj hakkını elinde bulunduran ülke için bu çok da önemli bir sorun gibi gözükmemekte. Asıl endişe verici olan ise yeni iflasların kapıda olması ihtimalinin güçlülüğü.
Amerika'da, mevduatın bireysel müşterilere ait olan, ülkemizde tasarruf mevduatı denilen kısmı sigorta altındayken, şirket hesaplarında yer alan ticari mevduat ise sigortalanmamakta. Yani ticari mevduat için bankalar FDIC'e sigorta primi ödememekte. Subprime krizinin ticari mevduat hacmi yüksek bankalara sıçramasının, ki bu uzak görünmüyor, büyük yıkıma sebep olabileceği söyleniyor.
1980-90 yılları arasında Amerikada yaşanan mevduat ve kredi krizinde (saving and loans crisis) 747 bankanın batmasının ekonomiye verdiği 160 milyar $'lık zarar henüz hafızalardayken, yeni bir banka krizini ekonominin kaldıramayacağı tezi güçleniyor.
Bundan önce el konulan Indy Mac'in FDIC'e maliyeti 4-8 milyar $ civarında olacağı tahmin edilmişti. Columbian Bank için bu tutarın 576 milyon $ olduğu (sigortasız mevduat 46 milyon $ olduğu verisiyle) hesaplanıyor. FDIC'in elindeki naktin sadece 53 milyar $ olması, finansal çevrelerde, kurumun el koyması gereken bankaların çoğuna el koymadığı, sadece kötünün kötüsüne el koyduğu fikrini oluşturuyor. FDIC'in yakın izlemeye aldığı banka sayısı ise şu anda 90.
Geçen hafta bir IMF yöneticisinin, küçük bankalarda derinleşen krizin, bir büyük Amerikan bankasının çöküşünü tetikleyeceğini söylemesi; ekonomi profesöri Kenneth Rogoff'un, tüm dünyada finansal turbulansın devam edeceğini, özellikle büyük ölçekli Amerikan bankalarının zor duruma düşmesinin muhtemel olduğunu belirtmesi korkuları arttırmıştı. FDIC geçen yıl 100 civarında bankanın bu yıl içinde batacağını öngörmüştü. Şu ana kadar batan banka sayısının 9 olduğu, Bloomberg tahmincilerinin batacak banka sayısını 300'ün üzerinde olacağını belirtmiş olmaları, Amerika'da krizin derinleştirilmemeye çalışıldığını gösterir gibidir.
IMF yöneticisi ve profesör K.Rogoff'un hangi büyük banka veya bankalardan bahsettiğini bilemiyoruz. Fakat açığa şatış pozisyonları giderek artan Washington Mutual ve Wachovia Bank'ın finansal başarızlık ihtimalinin yüksek olduğu sanılıyor.
Karları yükselten kaldıraç sisteminin zararları da yükseltiyor. Düzenlemeye tabi Amerikan bankaları ortalama 10 kaldıraç oranıyla işlem yaparken, düzenleme dışı yatırım bankaları 40 -50 hatta 100 kaldıraç oranı kullanmakta. Bu da 1 milyon $ gibi küçük bir zararı bir anda 100 milyon $'a dönüştürüyor. Bankacılık balonu şimdilik hava kaçırsa da, icra satışlarındaki ev değerlerinin önceki yıllara göre %30-40 daha düşük olması, balonun sönme hızını yükseltiyor.
Ve aynı soru kulaktan kulağa yayılmaya devam ediyor: Şimdi sıra kimde?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder