11 Ağustos 2012 Cumartesi

Piyasalarda zengin olmanın altın formülü: Prequelitis!

Bazen yatırım kararı vermek çok kolay olabilir. Genellikle yatırımcı ve trader’ların yatırım kararları, sisli havada uzaktan yaklaşan şeyin ne olduğunu kestirmek kadar belirsizlik içerir. Fakat öngörü yapmanın kolay olduğu zamanlar da vardır. Tıpkı şu aralar gıda ürünleri üzerine yazılan türev kontratlarda olduğu gibi.

Türev piyasalarda işlem yapabilenler bu aralar gıda kontratları üzerinde uzun pozisyonlarını arttırmaya başladılar. Özellikle hedge fonların pozisyonlarının artması birçok yatırımcıyı bu alana yönlendirmiş görünüyor. Bazı ürünlerde düşük hasat beklentisi fiyatların yükseleceği şeklinde yorumlanıyor. Birkaç ay sonra gerçekleşecek bu fiyat artışını önceden sezen hedge fonlar vadeli işlemlerle bu artıştan yararlanmak istiyorlar. Herkesin gıdaya ihtiyacı olduğu bir dünyada hedge fonların stratejisi son derece başarılıdır. İşte bu düşünce ve öngörü tarzını yakalayabilmek yatırım kararlarının başarılı olmasının altın kuralıdır. Bu altın kural ise şu altın sözcükte saklıdır: Prequelitis!

Şu an arama motorlarından sözlüklere bakacak olanlara küçük bir bilgi vererek başlayalım. Bu sözcüğün anlamını bulabilmeniz mümkün olamayabilir. Ama yazıyı sonuna kadar okursanız bu altın sözcüğün nasıl altın bir anahtar olduğunu göreceksiniz.

Geek Squad adlı şirketin adını Amerika dışında pek duyan yoktur sanıyorum. 1994 yılında kurulan ve 2002 yılında Best Buy tarafından satın alınan şirket müşterilerine bilgisayarla ilişkili hizmetler ve aksesuarlar sunan bir şirkettir. Fakat anlatacağım hikayenin geçtiği 2005 yılında Geek Squad basit ve küçük bir arıza tamir şirketiydi. Yani bilgisayarınızda ya da internet bağlantınızda bir sorun yaşadıysanız, Geek Squad’ı arıyordunuz ve onlar gelip arızayı gideriyordu.

2005 yılı Mayıs ayında yetenekli ve yaratıcı birkaç genç, 2 hafta sonra yani 19 Mayıs 2005 tarihinde şirketlerinin işlerinin aşırı derecede artacağını ve gerekli önlemlerin alınmasını yöneticilerine iletmişti. Geek Squad’ın parlak fikirli sahibi Robert Stephens, takvimini ve haber kaynaklarını kontrol ettiğinde 19 Mayıs ile ilgili herhangi bir bilgiye rastlayamamıştı. Bu nedenle Stephens bu yönlendirmeyi pek dikkate almamıştı. Birkaç gün sonra aynı çalışanlar “yeni bir ürün” adıyla bir dokümanı Stephens’a epostayla gönderirler. Yeni ürünlere son derece önem veren Stephens merakla dokümanı açar. Doküman bir özür notuydu. Dilekçe şeklinde yazılmış ve hasta olduğu için işe gidemediğini söyleyen basit bir özür notu. Stephens hayretler içinde kalmıştı. Çalışanların böyle bir saçmalığı yapmış olmalarına anlam veremiyor ve bunun bir şaka olduğunu düşünüyordu. Fakat bu gençler bilgisayarlar konusunda uzmandı ve boş zamanlarını sadece bilgisayara ayıran insanlar arasından seçilmişlerdi. Acaba tüm zamanını bilgisayara ayıran insanları işe almak yanlış bir karar mıydı? Stephens bu durumu konuşmak ve işe alım prosedürlerini gözden geçirmek üzere dokümanı gönderen çalışanlara danışmaya karar verir.

Çalışanlara 19 Mayıs’ta işlerinin neden artacağı ve bu dokümanın nasıl yeni bir ürün sayılabileceği sorulur. Şirket sahibi Robert Stephens çalışanların anlattıklarını şaşkınlık içinde dinlemektedir. “19 Mayıs’ta Star Wars adlı filmin üçüncü bölümü olan Revenge of the Sith çıkacak. Bilgisayar sektöründe çalışan herkes bu filmi görmek için o gece kuyruğa girecek. Sabahın ilk saatlerine kadar bilet almayı bekleyecekleri için ertesi gün uyanamayacaklar ve işe gidemeyecekler. Onlar işe gitmedikleri için bütün hizmet talepleri bize kayacak...”

Robert Stephens’ın dinlediklerinden ağzı açık kalmıştı. Tüm günlerini ve boş zamanlarını bilgisayar ve internetle geçiren bu kişiler için meslektaşları hakkında böyle bir tahmin yapmak hiç zor değildi. Onlar da bu öngörüyü yaparak şirket yöneticilerini önceden uyarmışlardı. Bundan sonrası Stephens’ın bileceği şeydi. Stephens hem uyarıyı dikkate almış ve hem de işe alım sürecinde hiçbir değişikliğe gerek olmadığını anlamıştı. Tüm zamanını internette geçiren gençler bu iş için en uygun kişilerdi. Ama yeni ürün olarak gönderilen özür yazısının ne anlama geldiğini hala anlamamıştı. Çalışanları şu kısa yanıtı verdi: “Sabah işe gidemeyecek insanlar işlerine bir özür nedeni iletmek zorunda. Böyle bir metni internet sitemize koyar ve birkaç dolara satarsak herkes bizden alır!”

Stephens, çalışanlarının dediğini aynen yapmıştı. İş süreçlerini düzenlemiş ve özür notunu siteye koymuştu. 19 Mayıs geldiğinde her şey öngörüldüğü gibi gerçekleşmişti. İşlerine gidemeyen tam 800.000 kişi ücretini ödeyerek bu mazeret notunu indirmişti.

Şirket sahibi Stephens ertesi gün katıldığı bir televizyon show’unda “şimdiye değin bu kadar kolay bir para kazanmadım” demişti. Ve bu olaya “prequelitis sendromu” adını vermişti.

İşte piyasalarda doğru yatırımlar yapmak bazen bu kadar kolaydır. Hedge fonların gıda türevleri üzerindeki öngörüsü gibi öngörüler piyasaların prequelitis’leridir. Fakat onları sadece, tıpkı tüm günlerini bilgisayara adayan Geek Squad çalışanları gibi, tüm zamanını finansal piyasalara adamış olanlar görebilir.

Hiç yorum yok: