Yunanistan’da seçimler sonrasında başlayan kaos tüm dünyayı yeni bir tartışmanın içine atmış durumda. Yunanlıların krizden çıkış planı olarak görmeye başladıkları euro’yu terk ederek drahmi’ye dönme fikri dünyanın gündeminde. Yetkililer bunun gerçekten bir çıkış planı mı, yoksa Avrupa tarihinin en büyük ekonomik çöküş planı mı olduğunda kararsız. Ağırlıklı düşünce bu planın bir çıkış yolu olarak düşünülemeyeceği şeklinde. Gerçekten öyle mi? Yunanistan’ın euro’da çıkışı büyük bir hata mı, yoksa bir kurtuluş reçetesi mi?
Polisiye edebiyatın tüm dünyada yaygınlaşmasını sağlayan, Conan Doyle’un Sherlock Holmes adlı hayali dedektifiydi. Olayları gözlem yoluyla çözen Holmes, tümdengelim yöntemini çok iyi kullanarak sorduğu soruları birbiriyle bütünlük oluşturacak şekilde seçerdi. Yani herkesten farklı olarak elindeki ipuçlarını bir araya getirip bir çözüm bulmak yerine elindeki ipuçlarından anlamlı bir bütüne ulaşmaya çalışırdı. Sherlock Holmes’un azılı düşmanı James Moriarty adlı üstün matematik zekaya sahip bir profesördü. Birçok dil bilen, spor ve sanat zevki olan, birçok bilim dalında yüksek bir uzmanlığı bulunan, kişilik ve davranış özellikleriyle öne çıkan bir tipti. Holmes, karşılaştığı tüm küçük ve büyük suçlarda Moriarty’nin parmağı olduğunu düşünür ve Moriarty’yi yenerse en büyük rakibini yenmiş olacağını söylerdi. Fakat Sherlock Holmes bunu başaramamıştı. Kendisinin birebir kötü versiyonu olarak yaratılan James Moriarty Sherlock Holmes’ü öldürmüştü.
Yunanistan’ın euro’dan çıkış planının ardında çöken ekonomiyi kurtarma düşüncesi yer alıyor. Yeni geçilecek olan drahmi’nin değeri euro’ya göre yeniden belirlenecek ve bu yolla ekonomi yeniden restore edilmeye çalışılacak. Para basılarak borçlar ödenecek ve böylece ekonomik iyileştirmeler daha kolay yapılabilecek. Yunanistan’da yaşanan büyük refahın yaratıcı euro bir zamanların büyük kahramanıydı. Şimdi ise karşısında kendisi gibi düşünen bir düşman var: Drahmi.
Euro’nun Sherlock Holmes gibi yarattığı kahramanlıklar sıradan bir ekonomiyi yıllarca büyük bir bolluk içinde yaşatmıştı. Şimdi ise karşısında kendisi gibi akıllı ve güçlü olduğunu düşündüğü James Moriarty, yani euro’dan çıkarak drahmi’ye geçme planı var. Peki, şimdi ne olacak?
Belli bir kur çıpası kullanarak para birimi değiştirmek Yunanistan açısından o kadar da kolay başarılabilecek bir şey olmayacaktır. Bu değişim döneminde AB’nin tüm idareyi eline alması büyük iflasları beraberinde getirecektir. Ülkenin çökmeyen son şirketleri de belki bu süreçte büyük bir gerilimin içine gireceklerdir. Drahmi’ye geçişle birlikte Birliğin tüm yardımı kesmesi büyük bir doğal afetin başlaması anlamına gelecektir.
Öte yandan drahmi’ye geçiş sonrasında ülkenin büyüme gösterebilmesi şu anki yapıda pek mümkün görünmüyor. Görece turizme bağlı olan ekonominin yaratacağı dövize bağımlı rekabet gücü ile bir toplumu kurtarabilmesi kolay değil. Drahmi’nin bu süreçte değer kaybedecek olması ithalat fiyatlarını arttırırken içeri de ücretlerin daha da düşmesine neden olacaktır. Bu süreç para basmanın şiddetini arttırırken yüksek enflasyonun da önünü açacaktır.
Sonrasında ise olacak en iyi çözüm Sherlock Holmes’un sonunda saklı. Yazar Conan Doyle’un “Son Soruşturma” adlı hikayesinde Profesör Moriarty, Sherlock Holmes’ü öldürmüştü. Fakat halkın bu ölüme tepkisi büyük olmuştu. Holmes imgesi, 19.yüzyıl Avrupa’sının düşünce şeklinin birçok özelliğini bünyesinde barındırdığı için bu şekilde ölümü insanların büyük tepkisini çekmişti. Baskılara dayanamayan Conan Doyle ise Sherlock Holmes’u diriltmek zorunda kalmıştı.
İşte Yunanistan’ın euro’yu terk edip drahmi’ye geçmesinin piyasalarda yaratacağı büyük tepki, tekrar euro’ya geçme opsiyonunu en iyi seçenek olarak önüne sürecektir. Çünkü bu hem ekonomik olarak, hem de Avrupa’nın ortak düşünce şeklinin devamlılığı açısından en doğru seçenek gibi görünmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder