Efsane rock grubu Deep Purple, Smoke on the Water parçasını yazarken, yanan konser salonunun dumanları Cenevre gölünün üstünü kaplıyordu...
But some stupid with a flare gun
Burned the place to the ground
Smoke on the water, fire in the sky
Bu şarkıyı dinlerken, bir taraftan da Wall Street'in dumanlı sokaklarını düşünüyorum. Amerikalıların dediği gibi, tam bir Bearish Market (Ayı piyasası). Yatırımcılar, ellerindeki hisse senetlerini, düşük fiyatlardan bile olsa satmaya başladıkları zaman ayı piyasası oluşmuştur demektir. Neden ayı derseniz, çünkü ormanda bir ayıyla karşılaştığınız zaman, ayakta kalmak istiyorsanız bunun tek bir yolu vardır: Ölü taklidi yapmak! Bugün dünya piyasaları işte tam böyle bir tepki verdi gelişmelere.
Hafta sonu Wall Street'te oluşan tarihsel olayları yorumlamadan bundan sonrası için yorum yapmak fazla rasyonel bir yaklaşım olmayacaktır. Dile kolay, 158 yıllık bir şirket, Lehman Brothers. 639 milyar $ aktife karşın, 613 milyar $ borcu olan Lehman zaten aylar öncesinden teknik iflas (borçların ödenememesi) durumu ile karşı karşıyaydı. Bugün mahkemeye başvurup iflas kararı aldırması son nokta olarak değil, sürecin devamı olarak yorumlanmalıdır. Zira Lehman mevcut aktiflerini ve kar getiren birimlerini satmaya çalışmaya bundan sonra da devam edecektir.
Türk bankacılık sektörü için Lehman yabancı bir şirket değildi. Kredi ve mevduat pazarında yer almasa da, Şubat ayında, Şekerbank'ın 243 milyon YTL tutarındaki takipteki alacaklarını 61 milyon YTL'ye satın almıştı. Böyle bir girişim, diğer bankaların da yıllarca aktiflerinde taşıdıkları sorunlu alacaklarını satma fikrini gündemlerine almalarına sebep olmuştu.
Lehman'ın iflası Ike kasırgasından bile daha büyük bir yıkıma sebep olacaktır. Şu an itibariyle Dow Jones 300 puan ekside. Bugün kapalı olan uzakdoğu borsalarının nasıl tepki vereceğini yarın göreceğiz.
Öte yandan Bank of America(BoA), Lehman'ı bir türlü satın almaya ikna edememesinin ardından ani bir kararla, Merrill Lynch'i 50 milyar $'a almaya karar verdi. Merrill'in yaklaşık 900 milyar $ tutarındaki likiditesi son derece düşük olan aktifleri için hisse başına 29 $ ödemeyi kabul etmesi inanılır gibi gözükmüyor. Hisse senedinin cuma kapanış fiyatı 17 $'dı. Sanırız yakında Bank of Amerika adını Bank in Amerika olarak değiştirebilir. Countrywide'ın ardından, Merrill'in de satın alınması, şirketin ölçek etkisini arttırarak iflas tehlikesinden uzaklaşması olarak yorumlanıyor. Fannie ve Freddie akla geldiğinde, iflas büyüklük dinlemiyor dense de, Citibank, General Motors, Ford, AIG, Washington Mutual ve Wachovia'nın hala ayakta olması kanıyı güçlendiriyor.
Krizin en önemli ekonomisti N.Roubini, bugün Bloomberg'te yaptığı değerlendirmede, Merrill ve Lehman'ın sağlıksız gelişen aktif yapıları nedeniyle, büyük bankalar tarafından satın alınacak şirketlerin en başında geldiklerini söyledi.
Geçenlerde, tam onbeş yıl önce yazılmış bir makaleyi okuyordum. Eski bir bankacı olan yazar, bir gün Amerika'da sadece 5 bankanın kalacağını söylüyordu. Bugün dünya bankacılık sektörü büyük bir hızla, o yönde gitmektedir. Gerçekten şaşırmalı mıyız acaba?
Evet, şaşırmalıyız.
Neden mi?...
John McLaughlin tarafından 1983 yılında yenilenen, E.Mullins tarafından 1952 yılında yazılan Secrets of Federal Reserve adlı kitapda, dünya ekonomik sitemini yöneten 8 aile ve finans kuruluşunun isimleri yer almaktadır. Burada farklı bir bakış açısı getirmek için onları yeniden belirtmek istiyorum.
1. The Rothschild's
2. Lazard Freres (Eugene Mayer)
3. Israel Sieff
4. Kuhn Loeb Company
5. Warburg Company
6. Lehman Brothers
7. Goldman Sachs
8. Rockefeller Ailesi ve J.P. Morgan
Gördüğününz gibi, 6. sırada yer alan banka artık tarih oluyor...
Dünya yeni bir yörüngeye giriyor...
Ve dumanlar gölün üzerini kaplamaya devam ediyor...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder